Trên thực tế, trình bày báo cáo nghiên cứu khoa học là một kỹ năng quan trọng mà sinh viên cần nắm vững trong xuyên suốt quá trình học tập và nghiên cứu của mình. Những lỗi diễn đạt không những làm giảm đi tính chuyên nghiệp trong báo cáo mà còn có thể dẫn đến sự hiểu lầm hoặc gây sai lệch thông tin.
Do đó, bạn cần nhận biết và tránh mắc phải các lỗi diễn đạt trong nghiên cứu khoa học và khóa luận tốt nghiệp.
2. Các lỗi diễn đạt trong nghiên cứu khoa học và khóa luận tốt nghiệp
2.1. Câu bị thiếu chủ ngữ
Trên thực tế, nhiều bạn sinh viên vẫn thường sử dụng văn nói trong các báo cáo hàn lâm như nghiên cứu khoa học hay khóa luận tốt nghiệp. Trong số đó, chủ ngữ thường xuyên là yếu tố bị lãng quên trong suốt quá trình diễn đạt.
Câu gốc: Khảo sát tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
Sửa lại: Nhóm tác giả đã tiến hành khảo sát tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
2.2. Diễn đạt dài dòng
Không giống như khi phân tích một tác phẩm văn học, việc trình bày nội dung quá dài dòng đôi khi lại khiến cho câu văn trở nên lủng củng và bị lan man. Do đó, bạn cần diễn đạt làm sao cho thật ngắn gọn nhưng vẫn cô đọng đầy đủ các ý chính.
Câu gốc: Nhóm tác giả đã tiến hành khảo sát 500 sinh viên tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh. Kết quả cho thấy phần lớn sinh viên có xu hướng mua sắm trực tuyến một cách thường xuyên.
Sửa lại: Kết quả khảo sát từ 500 sinh viên tại Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy phần lớn trong số họ đều có xu hướng mua sắm trực tuyến thường xuyên.
2.3. Diễn đạt nội dung chung chung
Bạn có biết, từng câu từng chữ trong nghiên cứu khoa học hay khóa luận tốt nghiệp đều cần mang đến giá trị cho người đọc. Do đó, việc diễn đạt quá chung chung sẽ khiến cho người xem không hiểu được nội dung thật sự mà nhà nghiên cứu muốn truyền tải là gì.
Câu gốc: Kết quả của nghiên cứu này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp.
Sửa lại: Kết quả của nghiên cứu này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp trong việc thấu hiểu sở thích và hành vi mua sắm của sinh viên đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh.
2.4. Thiếu sự logic giữa các câu
Trong nghiên cứu khoa học hay khóa luận tốt nghiệp, các câu trong cùng một đoạn cần có tính liên kết để có thể diễn giải ý nghĩa cho nhau. Do đó, bạn cần sắp xếp câu một cách hợp lý để tránh việc khiến nội dung bị rời rạc.
Câu gốc: Từ kết quả khảo sát của 500 sinh viên tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh. Nhóm tác giả đã tiến hành phân tích dữ liệu. Kết quả cho thấy có trên 80% sinh viên mua sắm trực tuyến trên 3 lần trong 1 tháng.
Sửa lại: Kết quả nghiên cứu cho thấy trên 80% trong tổng số 500 sinh viên được khảo sát tại Thành phố Hồ Chí Minh đã mua sắm trực tuyến trên 3 lần trong 1 tháng.
2.5. Bị lặp từ nhiều lần
Trên thực tế, việc lặp từ trong văn nói thường không bị để ý quá nhiều. Tuy nhiên, nếu việc lặp từ diễn ra ở văn viết (nhất là trong các báo cáo khoa học) sẽ làm giảm đi tính chuyên nghiệp vốn có của dạng nội dung này.
Câu gốc: Trong một nghiên cứu của Marketing Du Ký (2025) nghiên cứu về hành vi người tiêu dùng...
Sửa lại: Trong một nghiên cứu về hành vi người tiêu dùng của Marketing Du Ký (2025)...
2.6. Sử dụng văn nói
Đưa vào bài nghiên cứu những từ ngữ thuộc phạm vi của văn nói là một lỗi khá phổ biến của các bạn sinh viên. Việc dùng văn nói sẽ khiến bài nghiên cứu hoặc khóa luận tốt nghiệp trở nên kém chuyên nghiệp và không phù hợp với ngữ cảnh học thuật.
Câu gốc: Nghiên cứu này thật sự rất có ích đối với các bạn sinh viên.
Sửa lại: Nghiên cứu này được thực hiện với mục đích hỗ trợ các sinh viên trong việc đưa ra quyết định đúng đắn hơn.
2.7. Sử dụng sai dấu câu
"Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam" là câu mô tả đúng nhất trong trường hợp này. Chính vì có quá nhiều dấu câu và mỗi dấu câu lại có những ý nghĩa riêng biệt nên nhiều bạn sinh viên đã bị nhầm lẫn trong quá trình sử dụng. Điều này có thể gây ảnh hưởng đến ý nghĩa thực tế của câu.
Câu gốc: Marketing Du Ký (2025) nhận định rằng: các bạn đang xem bài viết này là những người dễ thương nhất.
Sửa lại: Marketing Du Ký (2025) nhận định rằng các bạn đang xem bài viết này là những người dễ thương nhất.
2.8. Viết sai chính tả
Sai chính tả là một lỗi cực kỳ phổ biến và có thể xảy ra đối với bất kỳ ai (kể cả những nhà nghiên cứu chuyên nghiệp). Dù là một sai xót không quá nghiêm trọng nhưng bạn hãy chú ý nhiều hơn đến chính tả để giúp bài nghiên cứu trở nên chuyên nghiệp hơn nhé.
Câu gốc: Nhóm tác giả đã tín hành khảo sát tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
Sửa lại: Nhóm tác giả đã tiến hành khảo sát tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh.
2.9. Viết tắt tùy tiện
Trên thực tế, việc viết tắt vẫn được sử dụng trong khóa luận tốt nghiệp hay nghiên cứu khoa học trong một số trường hợp như: Mã hóa biến, thuật ngữ quá dài,... Tuy nhiên, việc sử dụng một cách tùy tiện có thể gây khó chịu cho người xem.
Câu gốc: Trên thực tế, nhiều cty đã nâng cao trải nghiệm của người dùng trên website.
Sửa lại: Trên thực tế, nhiều công ty đã nâng cao trải nghiệm của người dùng trên website.
2.10. Lạm dụng từ ngữ tiếng Anh
Các từ ngữ tiếng Anh vẫn được sử dụng để mô tả những thuật ngữ chuyên ngành khó Việt hóa như: Website, radio,... Tuy nhiên, việc lạm dụng các từ ngữ tiếng Anh trong quá trình diễn đạt sẽ khiến cho người xem cảm thấy khó chịu.
Câu gốc: Việc áp dụng rộng rãi phương pháp này sẽ giúp optimize hiệu quả trong công việc.
Sửa lại: Việc áp dụng rộng rãi phương pháp này sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả trong công việc.
2.11. Sử dụng thuật ngữ chưa rõ ràng
Trên thực tế, các bạn sinh viên thường chưa có nhiều kinh nghiệm khi làm nghiên cứu khoa học hoặc khóa luận tốt nghiệp nên việc sử dụng các thuật ngữ chưa rõ ràng cũng là điều không thể tránh khỏi. Đây không phải là một lỗi nghiêm trọng nhưng có thể khiến cho người xem chưa thật sự hiểu được ý nghĩa của thuật ngữ đó.
Câu gốc: Nhóm tác giả đã sử dụng phương pháp hồi quy.
Sửa lại: Nhóm tác giả đã sử dụng phương pháp phân tích hồi quy tuyến tính để đánh giá mối quan hệ giữa các biến.
2.12. Lỗi trích dẫn thông tin
Trích dẫn chưa đầy đủ, lẫn lộn ý kiến giữa bản thân và tài liệu tham khảo là 2 trong số rất nhiều vấn đề liên quan đến việc trích dẫn thông tin. Do đó, bạn cần tuân thủ theo các tiêu chuẩn trích dẫn (APA, MLA,...) để bài báo cáo được trình bày một cách chuyên nghiệp nhất có thể nhé.
Câu gốc: Nhiều nghiên cứu cho rằng giá cả có ảnh hưởng rất lớn đối với ý định mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng.
Sửa lại: Giá cả có ảnh hưởng rất lớn đối với ý định mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng (Marketing Du Ký, 2025).
Việc trình bày báo cáo nghiên cứu khoa học hay khóa luận tốt nghiệp đòi hỏi sự chính xác, rõ ràng. Do đó, Marketing Du Ký mong rằng các bạn đã biết cách tránh các lỗi diễn đạt phổ biến thông qua bài viết này.
